kaos ve iç savaşın hüküm sürdüğü topraklara, bir nevi terör gruplarının yuvalanabileceği,

rahatlıkla eylem yapabileceği coğrafyaya bıraktı. Suriye’de Esad ne zaman ülkeyi terk

edecek? İsrail’in Gazze saldırısının hesabını kim soracak? sorularının cevabı henüz netlik

kazanmamışken gündemde her gün, Türkiye’nin yanı başında olan Suriye ve Irak sınırında

IŞİD’in ilerleyişi yer alıyor. Bağdat haricinde neredeyse coğrafyanın bütün önemli sinir

uçlarına temas eden IŞİD’in şu an için kimse nihai hedefini bilmiyor. Çünkü örgütün derdi

Sünni bir İslam devleti kurmak değil.

ABD’nin bölgeye ilgisi tarih boyunca sürmüştür.

Arap coğrafyası 1. Dünya Savaşından bu yana, yani Osmanlı Devleti’nin tarih sahnesinden

çekilmesinden beri büyük güçlerin bilek güreşi alanı olmuştur. Özellikle 1948’de Filistin

topraklarında İsrail’in kurulması sonrası bölgeye başlayan ABD’nin ilgisi, 1957 Eisenhower

Doktrini sonrası yoğunlaşmaya başladı. Artık İsrail’in güvenliği ABD teminatı altında

olacak, İsrail, Orta Doğu’da Amerika’nın jandarması olacaktı. Nitekim Orta Doğu

coğrafyasında bugüne kadar cereyan eden savaş ve politik çıkmazların ana rolünde enerji

ve İsrail’in güvenliği yer almaktadır. Ayrıca Rusya’nın Akdeniz politikasını sınırlamanın ve

engellemenin yolu da ABD’nin Orta Doğu’da ki Rusya varlığını bir şekilde taşeron güçlerle

mani olmasından geçmektedir. Aynı endişe Batı nezdinde Rusya’nın Orta Asya’da ki varlığı

içinde geçerli. Zaten Orta Doğu’yu Orta Asya’nın “güney kanadı”, Orta Asya’yı da Rusya’nın

“güney kanadı” olarak değerlendirilecek olursa, iki önemli bölgenin kaderinin birbirleri ile ne

kadar benzeşebileceği fark edilecektir.

Bu bir üniformasız savaş.

Suriye’de rejim muhaliflerinin Esad’ı yakın zamanda iktidardan indireceği savları gündemde

iken şimdi Esad yönetimi IŞİD’e karşı Batı ile beraber mücadele edebileceği mesajını veriyor.

Diğer yandan bazı çevreler IŞİD’e karşı savaşan gruplara silah ve para yardımı yapılması

gerekliliğinden bahsederken, bilhassa verilen silahların sonrasında nasıl ve kimle karşı

kullanılabileceği ihtimalini sorgulamıyor. Ünlü düşünür Machiavelli’nin “amaç aracı aklar”

düşüncesinden hareketle IŞİD Orta Doğu’dan yok olsun da nasıl olursa olsun mantığı bölgeyi

daha kronik sorunlar bataklığına sürükleyecektir. Çünkü bu bir “üniformasız” savaş ve herkes

Bölgede farklı etnik-kültürel ve dini arasında düşmanlık oluşturmak sistematik oldu.

Dünde olduğu gibi bugünde ne ABD ne de Rusya Orta Doğu’da tam anlamıyla bir demokratik

entegrasyonun destekçisi olmadılar. Çünkü onlar için ülke yönetimleri ver halkları idare

edilebilir olmalı, iç dinamikleri istenildiği zaman birbirleri ile düşman olabilme potansiyelini

taşımalıydı. Artık bölgede farklı etnik-kültürel ve dini arasında düşmanlık oluşturmak

sistematik hale geldi. Elbette bunu Batı müttefiki bazı Arap ülkeleri de görmezden geliyor.

Türkiye istikrarsızlığa düşerse Orta Doğu sorunları yönetilemez hale gelecek.

Türkiye’de İran ile birlikte bölgedeki iki önemli büyük güç olmasının yüklediği bir bedel

olarak sınır ötesindeki gelişmelerin yansımasını kendi iç dinamiklerinde görüyor. Son olarak

Kobani’de IŞİD’in ilerleyişini protesto gösterileri bir anda etnik kimliklerin savaşı hale

dönüştü. Aynı risk İran içinde geçerli. İran’da tıpkı Türkiye gibi hassas iç dengelere sahip

bir ülke. Dolayısıyla başta Türkiye olmak üzere İran istikrarsızlığa düşecek olursa bununla

paralel olarak Orta Doğu’da sorunlarda yönetilemez duruma gelecektir.

IŞİD’in son kullanma tarihi ile birlikte kartlar yeniden dağıtılacak.

Diğer yandan Doğu Akdeniz ve Kuzey Irak bölgesinde yer alan bereketli enerji kaynaklarının

kontörlü meselesi son derece önemli. İsrail, uluslararası hukuku çiğneyerek Gazze açıklarında

yer alan doğal gaz rezervlerini kontrolü altına almak isterken, ABD, Türkiye’nin Kuzey Irak

Kürt yönetimi ile enerji anlaşmasının bedelini, IŞİD’in petrol bölgelerine ilerleyişine bir

müddet göz yumarak ödetmiş oldu. Bugün kimse Suriye’de Esad’ın akıbetini veya İsrail’in

Gazze ablukasını konuşmuyor. Bunun nedeni ise IŞİD’in son kullanma tarihinin gelmesi ile

bölgede yeniden dağıtılacak kartların yeni düzeni tesis edecek olmasıdır. ABD eski Dış İşleri

Bakanı Rice’in 2006 yılında ilke defa kullandığı “Yeni Orta Doğu” kavramının içeriğinin

dolmasında bu tip terör gruplarının tıpkı 1979 Sovyet Rusya- Afganistan savaşında olduğu

Farz edelim ki IŞİD yürüyüşüne devam etti ve Bağdat’ı da ele geçirdi. Burada Sünni bir

İslam Devletini ilan edecek alt yapıyı nasıl sağlayacak? Siyasi otoritesini dünyaya nasıl kabul

ettirecek? Bu soruların cevabı elbette olumsuz. IŞİD bir amaca hizmet ediyor ve bu amacın ne

olduğu da net bir şekilde örgüt hayalet olup kaybolduktan sonra ortaya çıkacak.

Bu savaşın galibi Kürtler olacak.

Bu mücadelenin sonunda IŞİD, Peşmergeler ve YPG mensupları tarafından ortan kaldırılacak,

Suriye’nin Kuzeyindeki YPG ile Kuzey Irak Kürt yönetimine prestij kazandırılacak.

Akabinde Kuzey Irak ve Kuzey Suriye arasında bir koridor açılıp “Kürdistan” sınırları

genişletilecek. Türkiye ise yaklaşık 1100 km lik sınırı boyunca sadece Kürt yönetimi ile

muhatap olacak. Bunun yanında dolaylı olarak da hem İsrail hem de Mısır yönetimleri

rahatlamış olacak. Sonuç olarak yine İslam terör kelimesi ile yan yana kullanılarak birbirine

kırdırılan halklar bu “yeni Orta Doğu Projesine” hizmet etmiş olacak.

IŞİD, ABD laboratuvarlarında yok olacak.

Türkiye’nin koalisyon güçlerine yardımı konusundaki kırmızı çizgisi Esad rejimi ile de

mücadeleden geçiyor. Washington yönetimi önceliği petrol bölgelerine verirken, Türkiye

Esad şartını koşuyor. Neticede Türkiye lojistik olarak operasyona destek verecek fakat IŞİD

ancak doğduğu yerde, ABD laboratuvarlarında ancak yok olacak.